Cùng với các cơ quan bảo vệ pháp luật, ngành Thanh tra có vai trò, vị trí quan trọng trong hệ thống bộ máy nhà nước, là công cụ quản lý hữu hiệu, góp phần to lớn trong đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm pháp luật. Luật thanh tra năm 2004 được ban hành, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho tổ chức và hoạt động của ngành Thanh tra, nâng cao vị trí, vai trò của công tác thanh tra, nhằm phát huy hơn nữa vai trò của ngành Thanh tra trong công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước.